สำนวนอเมริกันในหมวดอักษร “D” (ต่อ) # 9-08

สำนวนอเมริกันในหมวดอักษร “D” (ต่อ)
ข้อคิดประจำสัปดาห์ “การโต้เถียงต่อปากคำกันนั้น ยิ่งชนะเขาได้มากเท่าใด ก็ยิ่งเหลือเพื่อนน้อยลงเท่านั้น” (The more arguments you win, the fewer friends you will have.)
คำว่า “Dead” ได้กินเนื้อที่ไปแล้วหลายสัปดาห์อยู่ แต่ก็ยังมีคำว่า “Death” ซึ่งมีความหมายเหมือนกัน เพียงแต่ต่างกันเพระเป็นคำนาม (Noun) ทั้งยังมีถ้อยคำซึ่งใช้เป็นสำนวนเหลืออยู่อีกมาก และจะผ่านไปเสียง่าย ๆ ก็กระไรอยู่ เอาเป็นว่า ขอให้ทนกันไปอีกสักสองสามมื้อก็แล้วกัน เพราะยังเป็นเรื่องที่น่าศึกษาและเรียนรู้เพื่อประโยชน์ในวันหน้าอีกมิใช่น้อยแน่นอน
วันนี้ ขอให้เรามาเริ่มต้นด้วยสำนวนที่ว่า
“Ðeathbed” หมายถึงที่นอนหรือเตียงนอนของใครคนหนึ่งผู้ซึ่งใกล้จะตายด้วยเหตุอะไรก็แล้วแต่ และเป็นคำที่ใช้ในกรณีที่มีการกล่าวคำสารภาพหรือสั่งเสียของผู้ป่วยผู้อาจรู้ตัวว่ากำลังจะไม่รอดแล้ว ในทำนองว่า “Jimmy forgave his unfaithful wife on his deathbed.” คือนายจิมมี่ก็ได้ยกโทษให้เมียผู้ไม่ซื่อต่อเขาขณะที่อยู่บนเตียงตอนใกล้จะสิ้นใจนั้นเอง
“Death-blow” เป็นคำสำนวนซึ่งหมายถึงเหตุการณ์หรือเรื่องร้ายที่นำมาซึ่งความวินาศมาสู่ใครคนหนึ่ง หรือกิจการอะไรสักอย่างหนึ่ง เช่นว่า “Losing the contract was a deathblow to the company.” คือการที่ทางบริษัทไม่ได้ต่อสัญญารายใหญ่นั้นทำให้กิจการของบริษัทแทบอยู่ต่อไปอีกไม่ได้เลยทีเดียว
“Death certificate” คำนี้ตรงกันกับภาษาไทยที่ว่า “มรณบัตร” นั่นเอง
“Death row” หมายถึงสถานที่คุมขังนักโทษก่อนนำเข้าสู่ที่ประหาร หรือในภาษาไทยสมัยโบราณเราเรียกว่า “ตะแลงแกง”
“Bore you to death” หมายความทำให้คุณเบื่อจะตายหรือเบื่อแทบจะตายชักเลยทีเดียว เช่นว่า “That movie will bore you to death.” คือไอ้หนังเรื่องนั้นมันจะทำให้คุณต้องเบื่อแทบจะตายเลยทีเดียว และจะใช้เป็น “Bore me” หรือ “Bore us” หรือ “Bore them” etc. อย่างไรก็ได้ทั้งนั้น
“Flog a dead horse” ถ้อยคำหรือวลีนี้เป็นสำนวนซึ่งแปลตรงตัวก็หมายถึงว่ากระหน่ำเฆี่ยนตีม้าที่มันตายไปแล้ว” แต่ในความหมายของสำนวนนั้นหมายถึง การกระทำใด ๆ ที่เข้าลักษณะสำนวนไทยซึ่งว่า “หัวชนกำแพงหรือหัวชนฝา อันเป็นเรื่องไร้ประโยชน์ แต่กลับจะเสียเวลาและหาค่าตอบแทนใด ๆ มิได้เลย ในภาษาอังกฤษเองเขาก็ให้คำอธิบายในภาษาของเขาไว้ว่า “Waste one’s efforts on an activity or a belief that is already widely rejected or has long been accepted.”
ทั้งนี้ เราอาจใช้สำนวนนี้ในประโยคเช่นว่า “You are flogging a dead horse.” แปลว่า เอ็งกำลังเอาหัวชนกำแพงโว้ย เสียเวลาเสียสมองไปเปล่า ๆ ไม่ได้ประโยชน์อันใดเลย
ในเรื่องของภาษานั้น เราเรียนกันไปก็เพื่อสามารถใช้ถ้อยคำที่ถูกต้องและเหมาะสม แต่ถ้าเมื่อใดเรามีความสามารถจัดได้ถึงขนาดว่าช่ำชองทางด้านภาษานั้นพอสมควรแล้ว ความสนุกและความมันก็จะบังเกิดขึ้นได้ และในเบื้องต้นนั้นก็จะหมายถึงว่า ทำให้เราสามารถอ่านหนังสือดี ๆ ที่มีคุณค่าในภาษานั้น ๆ เป็นการขยายทรรศนะของเราให้กว้างขวางออกไป ซึ่งในภาษาอังกฤษเขาก็ใช้คำว่า “Expand your horizons” อันย่อมจะนำมาซึ่งประโยชน์เหลือหลายในวันหน้าได้อย่างแน่นอน
ขอให้อยู่เย็นเป็นสุข