สำนวนอเมริกันในหมวดอักษร “C” (ต่อ) # 15-07

สำนวนอเมริกันในหมวดอักษร “C” (ต่อ)
แทบจะกล่าวได้อย่างเต็มปากเลยว่า สำนวนอเมริกันแท้ ๆ นั้นไม่มีหรอก อย่าไปสรรหาเสียให้เปลื้องแรงเปลื้องเวลาไปเลย เพราะทั้งภาษาพูดและภาษาเขียนของมะกันก็คือภาษาอังกฤษดั่งเดิมแล้วมาตัดทอนให้สั้นเข้า ให้สะดวกปากมากขึ้นเท่านั้นเอง
ทุก ๆ วันที่กำลังผ่านไปอยู่นี้ ชาวมะกันช่วยกันเอาภาษาอังกฤษมาปู้ยี่ปู้ยำเสียแทบจะจำรูปแบบเดิมของเขาไม่ได้เสียด้วยซ้ำ แต่เพื่อประโยชน์แท้จริงจากการศึกษาเรียนรู้อย่างกว้างขวางและลึกซึ้งกันแล้ว ก็เอาเป็นว่าเรากำลังศึกษากันถึงเรื่องการใช้ภาษาอังกฤษมะกันอย่างที่นิยมใช้กันทั่วโลก และเป็นที่เข้าใจกันอยู่ในปัจจุบันนี้ก็แล้วกัน
ขึ้นชื่อว่าถ้อยคำที่เป็นสำนวนในภาษาหนึ่งแล้วนั้น ส่วนมากไม่สามารถนำไปแปลเป็นอีกภาษาหนึ่งแบบคำต่อคำ หรือนำไปตีความหมายตรงไปตรงมาแบบ “เถรตรง” (Literally) ได้เลย
เมื่อเร็ว ๆ นี้ มีผู้อ่านท่านหนึ่งส่งอีเมล์มาถามว่า สำนวนไทย “หนีเสือปะจระเข้” นั้น จะแปลเป็นภาษาอังกฤษว่าอย่างไร? สำนวนนี้ถ้าจะแปลกันแบบคำต่อคำแล้ว ผู้ฟังซึ่งเป็นคนชาติอื่นภาษาอื่นก็ย่อมไม่เข้าใจ หรือกว่าที่จะเข้าใจความหมายซึ่งแฝงอยู่ได้ และก็ต้องอธิบายกันเมื่อยมือ ดังนั้น สำนวนอังกฤษซึ่งมีความหมายใกล้เคียงที่สุดก็ควรเป็นว่า
“หนีเสือปะจระเข้” = Being between the devil and the deep blue sea. ซึ่งในภาษาอังกฤษเขาหมายถึงว่า ระหว่าง ภูติผีปีศาจ และ ท้องทะเลลึกสุดล่าฟ้าเขียวกันเลยทีเดียวกัน จะเลือกเอาทางไหนที่มันเป็นภัยน้อยกว่ากัน
สำนวนไทยอีกสำนวนหนึ่งที่คุ้นปากคุ้นหูกันอยู่ ที่ว่า “น้ำขึ้นให้รีบตัก” ซึ่งหมายความว่า เมื่อได้โอกาสแล้วให้รีบทำนั้น เทียบได้กับสำนวนของฝรั่งเขาที่ว่า “Make hay while the sun shines.” หรือ “Strike while the iron is hot.”
สำนวนซึ่งเข้าทำนองสุภาษิตที่น่าสนใจเรียนรู้เพื่อประดับสติปัญญาเช่นนี้ ผู้เขียนจะได้นำเสนอต่อไปเรื่อย ๆ และตอนนี้ ขอให้กลับเข้ารายการเดิมซึ่งต่อเนื่องกับที่ค้างจากสัปดาห์ที่แล้วต่อไปก่อน คือ
Clear-out (noun) เมื่อใช้เป็นคำนาม ก็ควรแปลว่า “การทำความสะอาดและกวาดล้างสิ่งต่าง ๆ ซึ่งไม่มีประโยชน์หรือหมดสภาพจนไม่สามารถใช้การได้อีกต่อไปแล้ว และคำนี้สามารถนำไปใช้ได้ในประโยคตัวอย่างเช่น
“If you are living in a mess, you’d better have a grand clear-out and put the whole place straight.” คือ ถ้าลื้อหมกอยู่ในห้องที่สกปรกรกรุงรังเช่นนี้ ก็ควรจัดการกวาดล้างครั้งใหญ่กันเสียที ทำให้ทุกอย่างมันเข้าที่เข้าทางให้เรียบร้อยเสียดีกว่า
คารม-คม-ระคาย (Quips & quotes)
• You can’t have rosy thoughts about the future when your mind is full of the blues about the past. เราจะคิดไม่ออกหรอกในเรื่องที่ดีน่าพิสมัย ตราบใดที่ยังมีเรื่องเก่า ๆ ที่เศร้าหมองสุมอยู่ในหัว
• Kind actions begin with kind thoughts. การกระทำอันเป็นคุณธรรมนั้นต้องเริ่มต้นด้วยมโนสุจริต
ขอให้อยู่เย็นเป็นสุข
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~